Tropheus'a Yeni Başlayanlar

Bir sefer ya da daha fazla, birçoğumuz yeni bir tank kurmuşuzdur veya hâlihazırdaki tankımızda yeni bir düzenleme veya komple bir temizlik yapmışızdır. Bizler JD Tropheus’da bu işlemleri devamlı yapıyoruz. Bunların çok büyük bir kısmında herhangi bir problemle karşılaşmadan bu işlemi tamamlıyoruz. Bu işlemler hakkında bazı şartlarımızı ve düşüncelerimizi sizlerle paylaşmak isteriz.

Tanganyika Gölü’nün su kalitesinin genellikle çok iyi olduğu göz önünde tutulduğunda, Tropheus besleyenler bu balıkların doğal ortamlarını taklit edebilmek için sık (genellikle haftada bir) su değişiminin gerekliliğini keşfetmişlerdir. Yapay bir balık tankının mümkün olduğunca temiz ve sağlıklı tutulmasına hiçbir şey haftalık su değişimi kadar yardımcı olamaz. Su değişimi, filtre sisteminin tamamen uzaklaştıramadığı için suda biriken şeylerin uzaklaştırılmasına yardımcı olur. Bu yüzden su değişimi özellikle Tropheus besleyenler için olmak üzere birçok balık tankında en önemli düzenli bakım işlemidir.

Tropheus kendi doğal ortamında yüksek amonyak/nitrit/nitrat seviyeleri ile karşılaşmaz. Küçük konsantrasyonlu görünen kimyasallar bile Tropheus ‘un hastalığına hatta ölümüne yol açar. Tropheus besleyenlerin özellikle yeni bir tank kurarken ya da eski tanklarını komple temizlerken karşılaştıkları en tehlikeli problemlerden biri yüksek amonyak ve nitrit seviyeleridir. Bu maddeler yüksek seviyelerde bile gözlemlenebilmesi çok küçük işaretler vermelerine rağmen Tropheusları kısa sürede öldürebilir. Eğer fark edebilecek kadar şanslıysanız, gözlemlenebilen nadir işaretler balığın zor nefes alışı ve bazen balığın ölümünden hemen önce oldukça düzensiz yüzmesidir. Böyle bir durum gördüğünüzde acilen yapmanız gereken suyun değerlerini test etmeniz ve uygun önlemleri hemen almanızdır.

Yararlı bakteriler sayesinde amonyağın nitrata çevrilmesi genellikle biyolojik döngü olarak adlandırılır. Doğal yollarla oluşan yararlı bakterilerin amonyağı ve nitriti parçalama işi olarak tanımlanan biyolojik döngü yaklaşık 6 – 8 hafta süren bir olaydır. Fazla yemler, balık dışkıları ve bitki parçacıkları zamanla parçalanır ve amonyak oluşturur. Oluşan bu amonyak yararlı bakterilerin olduğu bir tankta önce nitrite daha sonra da nitrata dönüştürülür. Nitritin, nitrata dönüşme işlemi biraz zaman alır bu yüzden tankta nitrit birikimi oluşur. Nitritin sudaki varlığı, balıkların sudaki oksijeni almasını zorlaştırır. Balıkların zor nefes almaları yüksek nitrit seviyesinin bir işaretidir. Litre başına düşen balık sayısı ve diğer şartlara bağlı olarak, tankta bulunan amonyak, nitrit ve nitrat seviyeleri 1 veya 2 gibi kısa bir sürede hızlıca yükselebilir.

Amonyak ve nitrit, Tropheusları hızlıca öldürebilirken, nitrat ise aynı etkiye sahip değildir. Yüksek nitrat seviyelerine maruz kalmış balıklarda üremede problemlerin oluşması, nitratın sebep olduğu en önemli problem olarak tahmin edilmektedir.

Peki ne yapılmalı?

Eğer gerçekten ilk defa yeni bir tank kuruyorsanız oldukça yavaş ilerlemelisiniz. Eğer mümkünse, tanktaki döngü oluşana kadar az sayıda balık ile başlamalısınız. Bu amonyak ve nitrit seviyelerinde ufak artışlara sebep olacağı için bu durum balıklarınız için çok az bir sorun teşkil edecektir. Daha sonra başka balıkların eklenmesi çok daha güvenli olacaktır. İlk haftalarda hemen her gün sonuçlarınıza bağlı olarak da takip eden 2 hafta boyunca gün aşırı amonyak ve nitrit seviyelerini iyi gözlemleyin. Eğer bu seviyelerde ani artışlar görürseniz, daha fazla olmamak kaydıyla acilen % 20 -25 oranında su değişimi yapın. Bu işlemi belki bir hafta belki daha uzun bir süre boyunca her gün tekrarlamanız gerekecektir. Eğer % 25’den daha fazla su değişimi yaparsanız çok fazla yararlı bakteriyi tanktan uzaklaştırmış olursunuz ve tanktaki döngünün hızını azaltmış olursunuz. Çok fazla su değiştirirseniz aynı zamanda balığın şoka* girme riskini de arttırmış olursunuz. Tanktaki yararlı bakterileri tüketmediğinizden emin olmak için yeni bir tankta ilk birkaç ay % 25’den fazla su değişimi yapmamalısınız. Biz % 50 su değişiminin yararından çok zararı olduğunu tespit ettik. Çünkü tankınızda devamlı biyolojik döngü devam etmektedir ve % 50 su değişimi ile yararlı bakterileriniz asla yeterli bir koloni sayısına ulaşamayacaktır.* Tropheus su kimyasındaki ve sıcaklığındaki ani değişiklikleri tolere edemez.Eğer biyolojik döngüsü oturmuş başka bir tanka daha sahipseniz, bu tanktan biraz yararlı bakteri alabilirsiniz. Yararlı bakterilere ev sahipliği yapan filtre bir süngeri (birçok filtrede bulunur), bio-ball, kum ya da başka bir şey ödünç olarak alabilirsiniz.Hatta biyolojik döngüsü oturmuş sağlıklı bir tanktan alınan bir miktar su bile size yardımcı olacaktır.Eğer eski bir tankınızı yeniden kuracaksanız, biyolojik hayatın (yararlı bakteriler) bir kısmını uygun bir ortamda canlı tutarak muhafaza etmeye çalışın. Eğer akvaryumunuz sağlıklıysa bu eski bir filtre süngeri, bir bio-ball, biraz kum ya da bir miktar su bile olabilir. Bunları eski tankınızın suyu içerisinde tutarak ve tercihen bir hava taşı vb. ile ihtiyaçları olan bir miktar oksijen sağlayarak bu yararlı bakterileri canlı tutabilirsiniz.Yeni kurulmuş veya yeniden düzenlenmiş bir tankta balıklarınızı ne kadar beslediğinize dikkat etmelisiniz. Fazla yemleme, tanktaki amonyağın en önemli nedenlerinden biridir.Fazla yemlerin parçalanarak suda kirlilik oluşturur. Bu durumu engellemek çok basittir. İlk haftalarda az yemleme uyulabilecek en iyi kuraldır. 3. haftadan sonra yemleme miktarını azar azar arttırarak normal yemleme seviyesine getirebilirsiniz.İster yeni bir tank kurun ister eski tankınızı yeniden düzenliyor olun, tankınıza mümkün olan en fazla oksijeni sağlayın. Kafa motoruna bağlı bir hava hortumu bu işi oldukça iyi yapar. Suyun yüzeyinde türbülansa neden olan her şey suyun tutabildiği oksijen miktarını arttıracaktır. Fazla oksijen bakterilerin de büyümesine yardımcı olarak özellikle olumsuz şartların bulunduğu tanklarda balıklara çok yardımcı olacaktır.Su değişimi yaparken biz genelde taze suyu tankın arkasından sprey yaparak vermeyi tercih ediyoruz. Bu hem suda bulunan klorun uçmasına neden olurken aynı zamanda sudaki oksijen miktarını da arttırır.Tanka tuz* eklenmesi, tankta bulunan amonyak ve nitritin etkilerini azaltacaktır. Tuz bu maddeleri sudan uzaklaştıramaz ancak suyun ideal şartlardan uzak olduğu durumlarda balıklarınızı stresle mücadele etmesine yardımcı olacaktır.* İyonize olmamış, özellikle balıklar için üretilmiş tuzları tercih etmelisiniz.Eğer yaşadığınız yerde musluk suyunuz kloramin ile arıtılıyorsa, su değişimlerinde ve biyolojik döngü esnasında ekstra dikkatli olmalısınız. Kloramin, klor ve amonyağın bileşiminden oluşmaktadır. Bu ikisi arasında oluşan bağı kırdığınız zaman, Zaralı klor sudan uzaklaşır ancak amonyak suyun içerisinde kalır. Bunlar ticari kimyasallar olduğu için amonyak zararsız bir bileşimin içerinde hapsedilmiştir. Ancak yine de bazı istisnalar görülmüştür. Deklorinatör kullanıldığında istenilen sonuca ulaşmak için bazen tavsiye edilen miktarın 2–3 katını kullanmak gerekir. En büyük problem şudur ki birçok test kiti bu gizli amonyağı ölçememektedir.Suyu test etmek için özel test kitleri almalısınız. Ne yazık ki, fark edilemeyen fazla amonyak parçalanarak problemlere sebep olur. Bu sebeple bunları test edebilmelisiniz. Daha az miktarda ancak daha sık su değişimi, kloramin ile mücadele etmenin en etkili yoludur. Yerel belediye ile görüşerek suyunuza ne gibi katkı maddelerinin eklendiğini öğrenerek kullandığınızın suyun içeriğinden emin olabilirsiniz.

Size uygun deklorinatör kullanmayı öneriyoruz. Daha önce kullandığımız bir deklorinatör işe yaramadığı gibi balıklarımızın da bir şekilde ölümüne neden oldu. Bu deklorinatör amonyağı gizleyerek daha sonra serbest kalmasına neden olur. Biyolojik döngüsü devam eden bir tankta günlük su değişimi ile sonuç tam bir felaket olabilir.

Eğer bazı basit kuralları takip ederseniz, yeni bir tank kurmakta veya eski tankınızı yeniden düzenlemekte korkulacak bir neden yoktur. Su şartlarını devamlı göz önünde bulundurursanız ve buna uygun davranırsanız sonuçta sağlıklı ve mutlu bir tanka sahip olursunuz.Tropheus Size Göre mi?Geniş ve yetişkin bir Tropheus kolonisinin oluşturduğu bir tankın harika bir görünümü vardır.

Sosyal hiyerarşiyi ve birbirileri arasındaki etkileşimi gözlemlemek, Tropheus kolonisi beslemenin en eğlenceli taraflarından birisidir. Tankta devamlı bir aktivite vardır; bu yüzden eğer huzur dolu, dingin bir akvaryum istiyorsanız Tropheus size uygun olmayabilir.

Tropheus genelde deneyimli akvaristlere önerilmektedir, ancak bence eğer birkaç basit kurala uyarsanız çok büyük problemlerle karşılaşmazsınız.

Tropheusun agresifliği hakkında korkunç hikâyeler duymuşsunuzdur, hatta tüm koloninin yok olduğunu, hayatta kalan son erkeğin de sıkıntıdan öldüğünü bile duymuş olabilirsiniz. Benim tecrübelerime göre bu balıklar kısmen agresiflerdir. Devamlı bir kovalamaca, itiş - kakış olacaktır. Bazen de ağız ağza kavgalar bile görülecektir – hatta bazen uzun periyotlarda ve sadece erkekler arasında olmayan kavgalar da olabilecektir. Bu balıklar bazen oldukça agresif olabilirler ancak bu agresifliği sadece kendi Tropheus türüyle ve ya varyasyonu ile yapmaktadır.Ben genellikle Tropheusu ayrı fertlerden oluşan bir grup olarak tanımlarım. Onlar devamlı kendi türlerinden oluşan bir grup ile bir arada olmayı seven balıklardan değillerdir, hatta her biri kendi başına ayrı bir ferttir. Onların davranışları, agresiflikleri de dâhil olmak üzere birer ferdi karakteristikleridir. Onların davranışları koloninin büyüklüğünden, tankın dekorundan ve büyüklüğünden oldukça etkilenir.

Genellikle tek veya iki dominant erkekten oluşan bir harem hayatı sürerler. Dişi, yumurtalarını yaklaşık 28 gün ağzında kuluçkaya yatırır. Yavruları bıraktıktan sonra bir hafta süreyle de bir tehlike anında yavruları tekrar ağzına alır. 
Tropheus hakkında yazılan bu yazıda benim çokça “genellikle” lafını kullandığımı fark edeceksiniz. Çünkü Tropheuslar hakkında söylenebilecek tek bir şey varsa o da her zaman için bir istisnanın olduğudur.Ben balık beslemede yeni sayılırım. Tropheuslara geçmeden önce yaklaşık altı ay çoğunlukla Malawi türleri besledim. Başlarda bulabildiğim her şeyi okudum ve bunlara inandım. Şimdi okuduğum birçok şeyi hatırladığımda bu yazılanlara kendi gözlemlerim ve mantığım doğrultusunda kızıyorum.Tropheus söz konusu olduğunda belki de yeni başlamak bir avantaj olabiliyor. İnsanların gözlemlerine dayalı olarak söyledikleri ve yazdıkları elbette doğru olabilir ama bana öyle görünüyor ki bu balıklar hakkında öğrenmemiz gereken daha çok şey var. Sidney Cichlid Sayfasındaki bir konuşmada bir üstadın Tropheuslar için “okuduklarının hiç birine inanma ve gördüklerinin ise yarısına inan” dediğine şahit olmuştum.Tropheuslar algleri sıyırarak beslendikleri için bu balıkları besleyen kişi, diyetlerinde çok dikkatli olmalıdır. Bu sebepten ötürü tankınızda besleyeceğiniz diğer balıklar konusunda seçici olmalısınız. Çünkü diğer balıkları besleyeceğim diye Tropheuslarınızın kendileri için zararlı yemlerle beslenmesine sebep olabilirsiniz.

Tropheus beslerken karşılaşabileceğiniz en büyük problem, birçok cichlid forumlarında Tropheus belası olarak da adlandırılan, bloat hastalığıdır. Bu hastalık günün birinde sizin Tropheuslarınızı da vurabileceği için hazırlıklı olmanız lazım. Bunun tam olarak ne olduğu vebuna nelerin sebep olduğu tam olarak net değildir. Bazıları bunun parazit olduğunu, bazıları bakteri olduğunu söylerler. Bazıları bunun balığın içinde devamlı bulunduğunu ve bazı durumların bakteri nüfusunda patlamaya sebep olduğunu iddia ederler. Bu süreç kötü beslenme, yetersiz su şartları, yolculuk ya da yeni balık eklemesi vs. gibi şeylerin sebep olduğu stres ile tetiklenmektedir.

Yavru sayısı genç dişilerde düşük olabilir ( 3 – 4 tane), nadiren 12 – 14 taneden fazla yavru verirler. Genellikle 1 yaşından itibaren yavru almaya başlarsınız. Ancak 2 veya 3 yaşına gelene kadar düzenli bir şekilde yavrulamazlar.

Bu balıklar koloni balıklarıdır ve çok sayıda birden bakılmaları tercih edilmelidir. Bir koloninin olması gereken minimum sayısı biraz görecelidir. Ben kişisel olarak en az 15 tane, eğer Tropheusların keyfine varmak istiyorsanız da 25 tane balıktan oluşan bir koloni öneriyorum. Kovalamacayı ortadan kaldırmak için yeterli sayı olmayacağı için, sadece bir çift Tropheus beslemek bela aramaktan başka bir şey değildir.Bu balıklar bir Tanganika balığı olduğu için, standart bir Tanganika tankı yeterli olacaktır. Ancak şunu belirtmeliyim ki tank boyutu büyüdükçe sorunlar o ölçüde azalır. 1,8 metrenin altındaki uzunluklardaki akvaryumlar önerilmez ve tercih edilen genişlik ise en az 45 cm olmalıdır. Yüksek tanklar isteğe bağlıdır ancak eğer 60 cm yüksekliğinde bir tank kullanıyorsanız Tropheuslarınızın, tankınızın tüm seviyelerinde yüzdüğünü fark edersiniz. Genellikle yüzeyden yemlenirler ve kumu araştırarak yem aramaya bayılırlar. Bu balıklar genellikle kazıcı balıklar değillerdir. Dolayısıyla kayalarınız için bir yıkılma tehlikesi yok denebilir. Oldukça sevimli olabilirler, özellikle ağız dolusu kumu daha aşağıda yüzen arkadaşlarını bombalamak ister gibi üstlerine bırakmalarını izlemek oldukça eğlendiricidir. Bunun kasıtlı mı yapıldığını yoksa sadece bir tesadüf mü olduğunu her zaman merak etmişimdir.

Tek bir Tropheusu şov maksatlı kurulmuş bir Tanganika akvaryumunda beslemek isteyebilirsiniz ancak Tropheusun sınırlı diyetinden ötürü diğer balıkların Tropheusa zararlı olan yemlerle yemlenmesi oldukça güç olur. Hatta ben tek başına yaşayan Tropheusların belirlenemeyen sebeplerden dolayı öldüğünü duydum – bir akvarist bu sebebin kesinlikle yalnızlık olduğunu belirtmektedir.

Tropheus çok bölgeci bir balıktır. Bu yüzden akvaryumunuza kayalar eklemek, bu konuda onları cesaretlendirecektir. Kayaların ne boyutta ve ne kadar olmaları gerektiği konusunda birçok fikir vardır. Ve tabiî ki ben de bu konuda bir fikir vereceğim.
 Benim tavsiyem, size ve sizin Tropheuslariniza ne kadar yeterli geliyorsa o kadar olacaktır.
Bence sonuçlar tahmin edilemez. Büyük bir kaya kütlesi dominant erkeği, diğer bütün balıkları akvaryumun bir köşesine tutsak edebilmesi için cesaretlendirebilir, ya da dominant erkeğin sadece bir kayayı sahiplenmesine ve geri kalan kayaları serbest bırakmasına sebep olabilir. Bence en büyük belirleyici faktör koloninizdeki Tropheus sayısıdır. Tankın %90`nını sahiplenen dominant bir erkeğimi ancak aynı türden daha fazla Tropheus ekleyerek sakinleştirebilmiştim – baş edemeyeceği kadar çok balık olunca o da daha fazla geniş bölgesini savunamamış ve sahiplendiği bölgeyi küçültmüştü. Bazı kolonilerde iki kaya kümesi işe yaramaktadır. Bazı kolonilerde ise tankın her iki ucunda erkekler için birer kaya ve koloninin geri kalan dişileri için de tankın ortasına yerleştirilmiş bir kaya kümesi işe yaramaktadır. Bir defasında Duboisi kolonimde beş erkek için ayrı ayrı yerleştirdiğim beş adet kayada, aynı anda her birinin çiftleştiğine şahit olmuştum. Güzel bir görünüm için geniş, akvaryum boyunca devam

Tropheus beslemek isteyen yeni birisi için Tropheus Duboisi muhtemelen başlanabilecek en uygun türdür. Onların diğer türlere karşı daha dayanıklı olduğunu ve strese karşı diğerlerinden daha az hassas olduklarını fark ettim. Duboisiler diğer türlerden daha yaygındır ve sahip oldukları popülarite ve nüfus fazlalığı sebebiyle en ucuz Tropheus türüdür. Ayrıca yavruyken en çekici türdür – hayata siyah bir vücut üzerine serpilmiş çokça mavimsi beyaz noktacıklarla beden bir kaya kümesi işe yarayabilir – bu şekilde devamlı hareket halinde olan bir koloniye sahip olabilirsiniz. Az sayıdaki kayalar için bazen erkeklerin bütün zamanlarını bu kayaları savunmakla geçirdiğini gözlemleyebilirsiniz.

Bence en iyisi mümkün olan en büyük akvaryumda, sadece tek bir tür Tropheus kolonisini beslemenizdir. Daha önce de söylediğim gibi, geniş bir kolonide harika görünürler.

aşlarlar. Onların ergenlikteki renkleri ise (erkekler ve dişiler aynı) siyah bir vücut ve mavi bir kafa ve kafanın hemen arkasında türüne bağlı olarak beyaz ya da kremsi sarı dik bir banttan oluşur. Birçok cichlid türünde olduğu gibi onların renkleri de o an bulundukları ruhsal duruma göre değişiklik gösterir. Ancak Tropheuslar içinde bu durum en az Duboisilerde gözlemlenir. 
Tropheuslar bir miktar pahalı olabilirler ancak tabiî ki en pahalı türler değillerdir. Fiyatları türlerine göre değişiklik gösterir. Bazı Tropheus türlerinin yavruları bile 100 YTL’nin üzerindeki fiyatlara satılmaktadır.

Pahalı olmalarının en büyük sebebi beslenmeleri ve yavrulatılmaları hakkında sahip oldukları olumsuz ünleridir. Bazı Tropheusların ise yabani türlerinin, gölün yakalanması güç yerlerinden geliyor olmalarıdır. Mesela İlangi türü çoğunlukla timsahların yaşadığı bölgelerden yakalanabildikleri için dalgıçlar bu türleri yakalama konusunda isteksizlerdir. Sonuç olarak piyasada çok fazla bulunamamaktadırlar ve arz talep kuralına göre fiyatları yükselmektedir. 
Paradan bahsetmemin diğer bir sebebi ise şudur ki; eğer başarılı ve eğlenceli bir şekilde Tropheus beslemek istiyorsanız, muhtemelen mükemmel filtrasyona sahip geniş bir tank içinde kalabalık bir koloni beslemeniz gerekecektir. Bu da en açık ifadeyle daha fazla masraf demektir.

Olumlu yanı ise birçok insanın bu balıktan başarılı bir şekilde yavru alamamasıdır; eğer bunu başarırsanız, masraflarınızın çoğunun karşılığını maddi anlamda alabilirsiniz.

Dediğim gibi…
Tropheuslar çok harika balıklardır.
Ancak kesinlikle sadece benim laflarımla hareket etmeyin. İşte size deneyimli bir akvarist arkadaşımın sözleri:
“Otuz yılı aşkın akvaryum hobimde birçok tankım ve birçok balığım oldu. Ancak şunu dürüstçe söyleyebilirim ki; Tropheus kadar eğlenceli ve gözümü bu hareketli balıklardan ayırabileceğim başka bir tankım olmadı. Bir gün tekrar baştan başlamam gerekse, fazla bir değişiklik yapmadan sadece 2 tür Tropheus kolonisi kurardım. Ama şuanki halimden memnunum.”Bu akvarist arkadaşım şuan 22 Tropheus Mpimbwe `Sarı Yanak`, 21 Tropheus Black `Ikola Kaiser` ve 19 Tropheus Moori `Muzi Cherry Rainbow` kolonilerinden oluşan 720 litrelik bir tanka sahip.

İnternette Tropheus ile ilgili birkaç tane web sitesi mevcut. Bu sitelerde ilginç yazılar çıkabiliyor. Neredeyse Tropheus türleri kadar çok sayıda fikir bulabilirsiniz. Örneğin bazıları elinizdeki yerleşmiş koloniye kesinlikle dışarıdan balık eklememenizi söylerler. Böyle durumlarda yeni üyelerin kabul edilmeyeceğini ve büyük kavgaların hatta ölümlerin yaşanabileceğini iddia ederler. Ancak ben bunu defalarca ve de hiç bir problemle karşılaşmadan başardım. Hatta bu durumdan birçok kez de faydalı çıktım. Bazı sitelerde ise bu balıkları vejetaryen olmayan diğer yemlerle sorunsuzca besleyebileceğiniz söylenir. Ancak şu kesinlikle unutulmamalıdır ki, güvenilir birçok kaynakta ısrarla bunun tersi belirtilmektedir.Sağlıklı Tropheuslar İçin Bloat TedavisiTurkce forumlarda yazmaya basldigimdan beri ve kendim tropheus besleyen arkadaslara daha faydali olanilmek amaci ile olusturdugum ve Turkiye`nin tek aktif tropheus forumu olan tropheustank.com ile birlikte yaklasik bir yildir bu konu uzerinde calisiyorum.

Ilac kullanmayi dusunmekten once arkadaslarimizin, tropheuslari cok iyi tanimalari, bloat hastaligini ve nasil olustugunu, nelerin tetikledigini cok iyi bilmeleri, hastaligin teshis ve ilerleme sureclerini, belirtileri ve eger hastalik gerceklesirse neler yapmalari gerektigini cok iyi bilmeleri ve buna hazirlikli olmalari gerekir.

Halk dilindeki adiyla ``bloat`` , ``malawi bloat`` hastaligi; baliklarin bagirsaklarinda her zaman var olan protozoa adli bakterilerden kayanklanmaktadir. Dogal yasam ortamlarindaki su sartlari baliklarin vahsi hayatta bu hastaliga yakalanmalarina imkan vermez. (ph.kh.gh, azot oranlarinin 0 olmasi yani suyun temiz olmasi, surekli bir agresyon olmamasi)

Ancak tropheuslar akvaryum ortaminda bu hastaliga yakalanmaya cok musaittir.

Cesitli sebeplerden dolayi ( su sartlarindaki bozulma, yanlis beslenme, akvaryum ici agresyon, dar yasam alani, akvaryum kosullarinin cok kotu olmasi, seyahat vb) gibi durumlarda baliklarin bagisiklik sistemi zayiflar ve bagirsaklarindaki protozoalar kontrolsuz olarak cogalmaya baslar. Bunun sonucunda stres altindaki baligin bagisiklik sistemi bakteriler ile savasamaz ve balik hastalanmaya baslar.(*)Ilk belirtiler, baligin yemi alip tukurmes, kararmasi, saklanma ya da asiri agresiflesmesidir.

(**)Ikincil belirtiler baligin anusunden sallanan ipliksi beyaz diski ve yemden tamamen kesilmesi ile takip eder.

(***)Son asamada ise hayvanin bagirsaklarindaki bakteri populasyonunun asiri artmasindan dolayi bagirsaklarda olusan tikanmalar baligin gazini arttirir ve bagirsaklarda kucuk delikler olusur, bu deliklerden baligin vucuduna yayilan bakteriler baligin ic organlarinin iltahaplanmasina ve ikincil enfeksiyonlar olusmasina neden olur. Super enfeksiyon durumuna gecmis olan hastaligin belirtileri artik baligin vucudunun sismesi, karin alt bolgesinde gozle gorulur bir buyume, gozlerin yuvalarindan firlamasi ve pullarinin kabarmasidir. Ucuncu evre ne yazik ki tedavi sansinin %50`nin altina dustugu ve tedavi icin cok gec kalinan asamadir.Bloat tedavisi ulkemizde benim ve bazi arkadaslarin cabalari ile, tekrardan sekillenmektedir.

Ne yazik ki uzun yillar kimse yabanci forumlarda arastirma yapmamis, yaklasik 14-15 yil kadar once yayinlanmis bir makale o forumdan bu foruma , su forumdan o foruma hep copy paste edilerek aktarilmis ve bloat konusundaki tedavi ve onleme rejimleri aktarilamamis.

Bloat hastaligi en az 10 yildir yurt disindaki bilincli tropheus severler icin bir problem olmaktan cikmistir.Bloat tedavisinde kullanilan tedavi rejimleri bu hastaligi korkulan ve tropheus beslemekten sogutn bir etken olmaktan uzaklasmistir. (tabii ki erken evrede teshis edilip dogru sekilde onlem alindigi takdirde)Size oncelikle baliklari bloat` a hazirlayan faktorlerin elenmesi konusunda bilgi vermek isterim:1- Buyuk akvaryumlarda su gec bozulacagi icin ne kadar buyuk bir akvaryumunuz varsa o kadar iyi olur
2- Akvaryumdaki balik sayisi en az 15 olmalidir, balik sayisi arttikca erkekler arasindaki agresyon baliklar uzerine dagilacak ayni baligin surekli rahatsiz edilmesi durumu ortadan kalkacak, stres bloat`i tetikler
3- Filtrasyon kuvvetli olmali tropheuslar cok temiz su sever
4- Su degisimleri duzenli haftada %25-30 seklinde olmalidir
5- Su degisimleri yanlis yapildigi takdirde bloat`i tetikleyen temel sebeplerdendir. Musluk suyu kullanin (kuyu sularinda bakteri orani cok yuksek olur ve baliklariniz bir suru hastaliga yakalanir). Musluk suyunu dinlendirme tankinda, varil ya da bidonda olur 3 gun dinlendirin, dinlenen suya ayni zamanda hava motoru ile hava verin, bu sayede klor daharahat ucar, eger 3 gun bekletemiyorsaniz, klor giderici ekleyin. Suyu akvaryum suyu ile ayni ph seviyesine getirin ve isiyi esitleyin. Bu sekilde su degisimlerinin baliklariniz icin bir risk olma ihtimalini elemis olursunuz
6- Az yem verin 3 ogunden fazla yem vermeyin
7- sOn yemleme akvaryum isiklari kapatilmadan 2-3 saat once verilmeli
8- Akvaryum isiklarini her gun ayni saatlerde acilip kapanacak sekilde ayarlatin, zamanlayici takin (gunde en fazla 10 saat)
9- Sadece bitkisel yemlerle besleyin, pul yem agirlikli ya da mikro granul tarzi yemler verin.
10- Akvaryumun dekorunda kafaniza gore surekli degisiklik yapmayin baliklari strese sokar

11- Akvaryuma mudahale yapacaksaniz akvaryum isigi kapali oda isigi mumkun oldugunca az olsun
12- ph tropheus akvaryumunda cok onemlidir gunde 0.2-o.3`ten fazla degisirse baliklar strese girer, ph olcmek icin dijital kalem tipi ph metre alin bu sayede kesin olcum yaparsiniz
13- Akvaryumun su kalitesini haftada bir denetleyin amonyak nitrit nitrat olcumu yapin.
Son olarak ta tedavi rejimlerini anlatmak isterim:
(*) 10 Baliklarinizi ilk evrede iken tesbit ederseniz hastaligi atlatmak cok kolaydir, bagisiklik sistemi iflas etmeye baslayan balik henuz ikincil enfeksiyonlara maruz kalmamistir. Hastalik bagirsaklarindadir ve protozolar asiri cogalmis, bagirsaklar tikanmaya baslamis ve bu yuzden hayvan yem yemek ister ancak yemi agzina alip tukurur.

Bu asamada baliga agizdan metronidazole verilir (1 fincan su icerisine eczaneden alacaginiz tablet formundaki flagyl adli ilacin karistirilmasi ve ilacli suyun bir siringa yardimi ile baligin buyuklugune gore 1-2 mg seklinde enjekte edilmesi)

Ya da yem ile flagyl ilacinin bir kapta karistirilmasi ve baliga ilacli yem verilmesi, yemi agzina alip tukurdugunde, ilac baligin sistemine girer.(**) Ikinci evre olan anusten sarkan ipliksi diski durumundayken ise daha etkili bir ilac ve daha agresif bir tedavi yontemi uygulamak gerekir cunku balik artik yeme ilgi gostermez ilacli yem vermenin bir anlami kalmamistir.
Protozoa`lara karsi endike olan clout adli ilacin 4 gun buyunca su degisiklikleri ile kullanilmasi ile hastalik tedavi edilir. Clout benim 1999 yilindan beri kullandigim ve Jessica Miller , Javier Suarez adli iki yabanci arastirmacidan ogrendigim bir ilactir. Ilac yapisi itibari ile tablet formundadir ve malasit yesili, metilen mavisi ve dimet icerir. Ilk iki madde dis parazitlerin tedavisinde etkili olurken dimet adli madde metronidazole`un aksine balik oral yoldan alamsa da deri emilimi ile etkili oldugu icin bu asamada mucize etki gosterir.

Bir cok arkadasimiz bilgi eksikliginden dolayi, yani bloat`in nasil olustugu ve hangi bakteri/parazit vs`den kaynaklandigini bilmedigi icin sunu soyleyebilir. ``ilaci arastirdim endikasyonlari arasinda ``bloat`` yazmiyor. Yazmaz tabi cunku bloat hastaligin halk arasindaki adi olan ``sisme`` durumunu ifade eden son asamasidir. Medikal anlamda ilaclar endikasyon alirken etken maddeleri ile endike olduklari bakteri/virus/parazit ya da semptomlara gore alirlar ve prospektuslerinde de bu yazar.

Clout protozoa tedavsinde endikasyonu olan yani bloat tedavisinde endike olan ilaclardan biridir, kullanimi cok kolay oldugu icinde basta Amerika olmak uzere butun dunyada yillardir kullanilmaktadir.

(***) Ucuncu asamada ise hastalik artik super enfeksiyon durumundadir, bagisrsaklarda delikler olusmus iltahap vucuda yayilmis, gram negatif ve gram pozitif bakteriler ic organlara vucut sivilari yoluyla yayilmistir.

Bu durumda genis spektrumlu antibiyotik kullanmak gerekir. Antibiyotikler gunumuzde bakteriyel enfeksiyonlarin tedavisindeki tek silahtir. Bu asamada tropheuslarda Furan 2, tetracyline ve erythromycine adli ilaclar kullanilir. Bu ilaclar arasinda ic hastaliklara en etkili olan furanizole iceren Furan 2 adli ilactir. Ancak bu asamaya ulasan hastaligin iyilesmesi %50 ya da daha azdir cunku bakterilerin ic organlara verdigi hasar kritik noktaya gelmis ve bazi organlarin iflasi muhtemelen gerceklesmisi ya da gerceklemek uzeredir.

Son 6 ay icerisinde 50`den fazla arkadasimiz clout kullanmistir. Aralarinda hastaligi erken farketmis olan (yem alip tukurme-anusten sarkan ipliksi diski durumu) ve clout tedavisi uygulamis olanlarin cok buyuk bir kismi hastaligi yenmis olup, 3. asamaya yaklasmis olan ya da 3. asamada olanlar baliklarini kaybetmistir. Yabanci forumlari incelerseniz bloat tedavisinde clout, furan 2, metronidazole, epsom tuzunun surekli kullanildigi ve dogru zamanda dogru sekilde kullanildiginda hic balik kaybedilmedigini goreceksiniz.

Durumu kotu olan baliklarin kaybedilmesinden ziyade burada dikkat edilmesi gereken baska bir husus vardir. Bloat bulasicidir bir balik bloat olduktan sonra sirayla hepsi bloata yakalanir ve kisa bir sure icerisinde butun koloni kaybdeilebilir, Tedavi sonucunda durumu agir olan yani hastaliga ilk yakalanmis olan baliklarin kaybedilmesi ancak koloninin geri kalaninin kurtulmasi sizin hastaligi yendiginiz ve baliklarin geri kalanini kurtardiginiz anlamina gelir.

Ne yazik ki bu sordugunuz soru ve onleminiz yeterli olmaz: ``Balıklarımızı akvaryuma koyduktan sonra bloat olup ilaç kullanacağımıza , Bloat olmadan önce nakil sırasında ki poşetlerin içine yada poşetlenmeden önce geldikleri yerdeki bir akvaryumda( bloat olmadan), bloat için kullanılan etkili ilaçlar uygulansa daha iyi olmazmı ?
Tropheusa başlayacaklar ve daha önceden trop besleyip halen yeni balık alırken ,kaybeden hobicilerin merak ettiği soruyu forumumuzda açıklayalım ``

Cunku bloat`in sebebi nakil esnasindaki zayif dusme ya da akvaryumculardaki kotu bekleme kosullari kadar, su ve mekan degisikligidir. Yani baliklar ilk sahibinde iken hasta olmaslarda, akvaryumcu ya da size baliklari satan hobici cok iyi bakmis olsa da, baliklar akvaryumdan akvaryuma aktarildiklarinda yine strese girecekler yine bagisiklik sistemleri zayiflayacak ve yine hastalanacaklardir. Ayrica henuz hasta olmayan bir baliga onleme tedavisinden ziyade (ilacli yem vermek ve metronidazole maddesini sisteme sokmak) baska bir ilac vermenin ya da ilaclamanin bir anlami yoktur. Bosu bosuna hayvanin karacigerini yorarsiniz. Karaciger mucizevi bir organdir. Kendi kendini yeniler ancak yine de gereksiz yere yormamak gerekir.

Elinizin altinda bu ecza dolabini bulundurursaniz:
Bloat erken evre icin: flgayl tablet (metronidazole) + epsom tuzu (magnezyum sulfat)
Bloat ikincil asama icin: clout tablet + epsom tuzu 
Bloat ucuncu asama icin: furan 2 vb. gram - / + bakteriyel enfeksiyonlarda etkili antibiyotik,

akvaryum kosullarinizi yeterli ise, su uygunsa, rutinleri dogru yapiyor iseniz balik kaybetmezsiniz.

Bloat` karsi savas cok kolay sadece baliklarinizi iyi gozlemleyin ve bloat`a hazirlikli olun.
Akvaryum ve su kosullarini iyi hazirlayin, elinizde gercekten bu hastaliga etkili olan ama farkli asamalarinda farkli etki gosteren ilaclari bulundurun. Bu konuda yeteri kadar tecrubesi olmayan ve asla olamayacak olan akvaryumcu vs gibi ksislere inanmayin. Cunku hicbir akvaryumcu evinde tropheus beslemiyorsa bilemez. Haftada bi baliklarin gidip geldigi ve 1 haftadan fazla kalan baliklarin genelde oldugu akvaryumcu ortamlarinda hicbirsey ogrenemezler.

Mehmet arkadisimiz da bu konuda tecrubesi olan bir kisidir, kendisinin de belirttigi gibi gonderim oncesi flgayl iceren yem yedirilmesinden ziyade baska bir ilac verilmesi ya da kullanilmasinin bir anlami yoktur.

Ben 1999 yilindan beri tropheus besliyorum, baliklarima olan ilgim bilgim ve bloat`a kave diger butun hastaliklara karsi dogru ilaclari bulundurup gerektiginde aninda tedavi ederek ilk kolonimdeki 2 yavru duboisi disinda 11 yildir tek balik kaybetmedim.

Uzun yillar Roche ilac firmasinda bakteriyel ve viral enfeksionlar alaninda biyoteknoloji departmaninda calistim ve mikrobiyoloji ve viral/ bakteriyel enfeksiyonlar ve super enfeksiyonlar konusunda egitim aldim/verdim. Turkce, Ingilizce ve ispanyolca yayinlanan tum kaynaklari ve yazilari okudum ve her turlu kitabi da okuyarak tropheuslar ile ilgili butun puf noktalari kefettim. Kasim ayinda tropheuslar ile ilgili bir kitap yazdim ve su anda hukuki kisimlarin tamamlanmasi isbn numarasi alinmasi vs gibi son detaylarin tamamlanmasini bekliyorum, insallah kisa bir zaman sonra tropheuslarla ilgili ilk Turkce kitabi yayinlayacagim. Butun arkadaslara tavsiyem arastirma yapmalari, Turkce sitelerle sinirli kalmamalari ve yabanci kaynaklari okumalari yabanci dil bilmiyorlarsa bile goggle cevirmen kullanarak bu sitelerde yazilanlari okumaya calismalari olur. Cunku ne yazik ki bizim insanimizin dogasinda olan baskasinin sozuyle is yapma, baska bir kisinin sozunu dogru kabul ederek arastirmadan ve yeterince bilmeden yanlis aktarimlar ile bilgi kirliligi yaratmaktir.

Okuyalim arastiralim, dogru olduguna emin olduktan sonra paylasalim ve yol gesterelim

Etiketler: Tropheus, Tropheus Cinsiyet, Tropheus Kriza, Tropheus Kriza Gold

Tropheus Moori Embriyo Gelişim Safhaları
Bu çalışmada yavru Troheus moorilerin erken dönemlerinde bazı önemli anların gelişmesini göstermek amacıyla yapıldı. Örneğin ; dışsal besleme dönemi başlayacak ,endojen besleme dönemi sonlanacak, yüzgeçlerin oluşması ile bitecek bir dönem.Doğal çiftleşme sonucu Dişiden alınmış Döllenmiş Tropheus yumurtası , ayrı bir tankta muhafaza edildi ve laboratuvar koşullarında inkübe edildi.Kuluçka tankında embriyo yumurtaları yetiştirildi , bağlı sıcaklıkta. embriyonun gelişimini sağlayan yumurta kısmı ve kesesi yüzgeç oluşumuna kadar olan gelişmesi incelendi. Embriyoları canlı Artemia nauplii ile istenildiği gibi besletildi. Tropheus da yumurta kısmı ve kesesinin bittiği aynı gün yüzgeçlerin oluşumu gözlendi( Çiftleşmeden 25 gün sonra). Bu türler normal ortamında 30-35 gün yavrularını(yumurta ve sonrasında oluşan yavruları) ağızlarında tutarak koruyorlar. 1-2 hafta anne ağızında korunmuş oluyorlar. Sonra Velileri gibi yaşamak ve gelişimlerini devam ettirmek için anne ağzından dışarı çıkıyorlar. Yumurta kesesi ve sarısı ebeveyn bakımı öncesi tükenirse, içerden beslenmelidirler. Bu gerçek akvaryum kuşullarında teyit edildi, dişi dışardan yem parçacıklarını aldı. Yumurtaların inkübe etmek için ağızında bunlar bulundu. Bu genç tropheus hala anne ağzında dışsal yemek döneminde. Akvaryum koşullarında Kuluçka dönemindeki dişi ezilmiş gıdalarla beslendi.
Tropheus moorii çok büyük yumurta bırakır:
L = 5.78 mm (± 0.22), H = 4.11 mm(± 0.08), N = 60. Yumurta yoğun turuncudur.
(Makale alıntıdır.Alıntı yapılan arkadaşın ismini bilmiyorum ylnız oldukça faydalıdır.)